06 February, 2024 04:23 PM IST | Dehradun | Gujarati Mid-day Online Correspondent
તસવીર: પિક્સાબે
ઉત્તરાખંડ (Uttarakhand UCC Bill)ના મુખ્ય પ્રધાન પુષ્કર ધામીએ તેમના ચૂંટણી સમયના વચનને પૂર્ણ કરતાં મંગળવારે, 6 ફેબ્રુઆરી 2024ના રોજ વિધાનસભામાં સમાન નાગરિક સંહિતા સંબંધિત બિલ રજૂ કર્યું છે. શાસક પક્ષના ધારાસભ્યોએ ‘વંદે માતરમ અને જય શ્રી રામ’ના નારા લગાવીને સમર્થન જાહેર કર્યું હતું. વિપક્ષના ધારાસભ્યો દ્વારા આ બિલનો વિરોધ કરવામાં આવી રહ્યો છે. યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ કાયદો બન્યા બાદ ઉત્તરાખંડમાં લિવ-ઈન રિલેશનશિપ (Uttarakhand UCC Bill)માં રહેતા લોકો માટે ઘણા નિયમો બદલાયા છે. અહીં જાણો તે નિયમો શું છે…
યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ (Uttarakhand UCC Bill) લાગુ થયા બાદ ઉત્તરાખંડમાં રહેતા અથવા લિવ-ઇન રિલેશનશિપમાં રહેવાની યોજના ધરાવતા લોકોએ જિલ્લા સત્તાવાળાઓ પાસે જઈને નોંધણી કરાવવી પડશે. તે જ સમયે, 21 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના લોકો માટે માતાપિતાની સંમતિ જરૂરી રહેશે જેઓ સાથે રહેવા માગે છે. આવા સંબંધોની ફરજિયાત નોંધણી એવી વ્યક્તિઓને લાગુ પડશે જેઓ ઉત્તરાખંડના નિવાસી છે અને રાજ્યની બહાર લિવ-ઈન રિલેશનશિપમાં છે.
આ બિલમાં એવી પણ દરખાસ્ત કરવામાં આવી છે કે ‘નૈતિકતા વિરુદ્ધ’ હોય તેવા કેસોમાં લિવ-ઇન રિલેશનશિપની નોંધણી કરવામાં આવશે નહીં. જો એક ભાગીદાર પરિણીત હોય અથવા અન્ય સંબંધમાં હોય, જો એક ભાગીદાર સગીર હોય, અને જો એક ભાગીદારની સંમતિ જબરદસ્તી, છેતરપિંડી દ્વારા અથવા ખોટી રજૂઆત (ઓળખના સંબંધમાં) દ્વારા મેળવવામાં આવી હોય તો નોંધણી કરવામાં આવશે નહીં.
સૂત્રો પાસેથી મળેલી માહિતી અનુસાર લિવ-ઈન રિલેશનશિપના રજિસ્ટ્રેશન માટે એક વેબસાઈટ તૈયાર કરવામાં આવી રહી છે, જેની ચકાસણી જિલ્લા રજિસ્ટ્રાર સાથે કરવામાં આવશે, જેઓ સંબંધની માન્યતા સ્થાપિત કરવા માટે ચેક કરશે. આ કરવા માટે તે એક અથવા બંને ભાગીદારો અથવા અન્ય કોઈને મળવા બોલાવી શકે છે.
મહિલાઓ અને બાળકોને અધિકાર મળશે
લિવ-ઇન રિલેશનશિપને લગ્નની જેમ સુરક્ષિત બનાવવા માટે, સ્ત્રી અને સંબંધમાંથી જન્મેલા બાળકને પુરુષની સંપત્તિમાં અધિકાર આપવામાં આવશે. જો કોઈ મહિલાને તેનો પુરુષ પાર્ટનર છોડી ડે છે, તો તે કોર્ટમાં ભરણપોષણની માગ સાથે પોતાનો દાવો રજૂ કરી શકે છે. લિવ-ઇનમાં જન્મેલ બાળક કાયદેસર રહેશે. એટલે કે, લગ્નથી જન્મેલા બાળકની જેમ, પિતાએ તેના ભરણપોષણની જવાબદારી લેવી પડશે અને તેને મિલકતમાં અધિકાર પણ આપવા પડશે.
આવા લોકોને સજા થશે
લિવ-ઈન રિલેશનશિપની રચનાના એક મહિનાની અંદર નોંધણી ન કરવા અથવા ખોટા વચનો આપીને છેતરપિંડી કરવા બદલ સજાની જોગવાઈ પણ હશે. નોંધણી કરવામાં નિષ્ફળતા 6 મહિના સુધીની જેલની સજા થઈ શકે છે. જો લિવ-ઈન પાર્ટનર રજિસ્ટ્રેશન સમયે ખોટી માહિતી આપે છે અથવા પછીથી કોઈ માહિતી ખોટી જણાય છે તો કાયદાકીય કાર્યવાહી કરવાની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે.