02 April, 2024 09:51 PM IST | Delhi | Gujarati Mid-day Online Correspondent
બાબા રામદેવ (ફાઈલ તસવીર)
સુપ્રીમ કોર્ટે રામદેવ અને પતંજલિના એમડી આચાર્ય બાલકૃષ્ણને એક સપ્તાહમાં એફિડેવિટ દાખલ કરવાની છેલ્લી તક આપી છે. તેમજ આગામી સુનાવણી 10 એપ્રિલે હાથ ધરવાનો આદેશ કર્યો છે.
Supreme Court on Ramdev: પતંજલિ આયુર્વેદની ભ્રામક જાહેરાત મામલે આજે સુપ્રીમ કૉર્ટમાં સુનાવણી થઈ. યોગ ગુરુ રામદેવ અને પતંજલિ આયુર્વેદ એમડી આચાર્ય બાલકૃષ્ણ સુપ્રીમ કૉર્ટમાં પહોંચ્યા. આ દરમિયાન કૉર્ટે બન્નેને યોગ્ય એફિડેવિટ દાખલ ન કરવા અને નિયમો સામે આંખ આડા કાન કરવા માટે ફટકાર્યા હતા અને કહ્યું કે તમારે આ મામલે એફિડેવિટ દાખલ કરવું જોઈતું હતું.
બાબા રામદેવ અને બાલકૃષ્ણએ વિનાશરતે માફી પણ માગી છે. તેમ છતાં કૉર્ટે રાજ્ય અને કેન્દ્ર સરકાર પાસેથી જવાબ માગ્યો છે અને પતંજલિને આગામી પરિણામ ભોગવવા માટે પણ ચેતવ્યા છે.
10 એપ્રિલે સુનાવણી થશે
સુપ્રીમ કોર્ટે રામદેવ અને પતંજલિના એમડી આચાર્ય બાલકૃષ્ણને એક સપ્તાહમાં એફિડેવિટ દાખલ કરવાની છેલ્લી તક આપી છે. તેમજ આગામી સુનાવણી 10 એપ્રિલે હાથ ધરવાનો આદેશ કર્યો છે. કોર્ટે પતંજલિ એમડીના એફિડેવિટમાં આપેલા નિવેદનને પણ ફગાવી દીધું હતું કે ડ્રગ્સ એન્ડ કોસ્મેટિક્સ (મેજિક રેમેડીઝ) એક્ટ જૂનો છે.
દરેક ઓર્ડરનો આદર થવો જોઈએ
સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે પતંજલિ અને આચાર્ય બાલકૃષ્ણએ કોર્ટની નોટિસનો જવાબ આપ્યો નથી અને કહ્યું છે કે આ સંપૂર્ણ અવગણના છે. માત્ર સુપ્રીમ કોર્ટ જ નહીં, દેશભરની અદાલતોએ આપેલા દરેક આદેશનું સન્માન કરવું જોઈએ. તમારે આ મામલે એફિડેવિટ દાખલ કરવી જોઈતી હતી. કોર્ટે કહ્યું કે તમારે કોર્ટમાં આપેલા આશ્વાસનનું પાલન કરવું પડશે, તમે દરેક હદ વટાવી દીધી છે. આ સાથે જ કોર્ટે કેન્દ્ર પર પણ સવાલો ઉઠાવ્યા હતા. તેણીએ કહ્યું કે આશ્ચર્યની વાત એ છે કે જ્યારે પતંજલિ શહેરમાં જઈને કહી રહી હતી કે એલોપેથીમાં કોવિડની કોઈ સારવાર નથી, તો કેન્દ્રએ આંખો બંધ રાખવાનો નિર્ણય કેમ લીધો?
Supreme Court on Ramdev: રામદેવ તરફથી હાજર રહેલા વરિષ્ઠ વકીલ બલબીર સિંહે કોર્ટને યોગ ગુરુની હાજરી અને તેમની બિનશરતી માફી અંગે સંજ્ઞાન લેવા વિનંતી કરી હતી. તેના પર સોલિસિટર જનરલ તુષાર મહેતાએ સુપ્રીમ કોર્ટને કહ્યું કે જે થયું તે નહોતું થવું જોઈતું. સમગ્ર મામલાના ઉકેલ માટે પક્ષકારોના વકીલોને મદદ કરવાની પણ ઓફર કરી હતી.
જસ્ટિસ કોહલીએ બાલકૃષ્ણના વકીલને કહ્યું, `તમારે ખાતરી કરવી જોઈતી હતી કે એફિડેવિટ સમયસર ફાઈલ થાય.` તે જ સમયે, પતંજલિએ તેની અરજીમાં માંગ કરી હતી કે જાહેરાતના કેસમાં નવેસરથી એફિડેવિટ દાખલ કરવા માટે વધુ સમય આપવામાં આવે. તેના પર કોર્ટે કહ્યું કે કેટલીકવાર વસ્તુઓને યોગ્ય નિર્ણય પર લઈ જવી જરૂરી છે. તેના પર યોગ ગુરુ રામદેવે પતંજલિના ઔષધીય ઉત્પાદનોની ભ્રામક જાહેરાતો માટે સુપ્રીમ કોર્ટના આદેશનું ઉલ્લંઘન કરવા બદલ કોર્ટમાં બિનશરતી માફી માંગી હતી.
છેલ્લી તક આપતાં સુપ્રીમ કોર્ટે રામદેવ અને બાલકૃષ્ણને એક સપ્તાહની અંદર નવું સોગંદનામું દાખલ કરવા જણાવ્યું હતું. આ સાથે, બેન્ચે કેસની આગામી સુનાવણીની તારીખ 10 એપ્રિલ નક્કી કરી અને નિર્દેશ આપ્યો કે બંને આગામી સુનાવણીના દિવસે તેની સમક્ષ હાજર રહે.
ખોટી જુબાનીનો કેસ પણ શરૂ થવો જોઈએ
કોર્ટે કહ્યું કે તેણે રામદેવ અને બાલકૃષ્ણ વિરુદ્ધ ખોટી જુબાનીનો કેસ પણ શરૂ કરવો જોઈએ. કારણ કે એફિડેવિટની સાથે દસ્તાવેજો ઉમેરવામાં આવ્યા હોવાનું કહેવાય છે, જ્યારે દસ્તાવેજો પાછળથી તૈયાર કરવામાં આવ્યા હતા. આ ખોટી જુબાનીનો સ્પષ્ટ કેસ છે. અમે તમારા માટે દરવાજા બંધ નથી કરી રહ્યા, પરંતુ અમે અત્યાર સુધી જે જોયું છે તે જ તમને કહી રહ્યા છીએ.
પતંજલિએ બિનશરતી માફી માંગી હતી
અગાઉ, સુપ્રીમ કોર્ટે બાબા રામદેવ અને આચાર્ય બાલકૃષ્ણને અવમાનના નોટિસનો જવાબ ન આપવા બદલ 2 એપ્રિલે રૂબરૂ કોર્ટમાં હાજર રહેવા કહ્યું હતું. સુપ્રીમ કોર્ટની બેન્ચે પતંજલિ અને આચાર્ય બાલકૃષ્ણને કોર્ટની નોટિસનો જવાબ ન આપવા સામે સખત વાંધો વ્યક્ત કર્યો હતો અને નોટિસ જારી કરીને પૂછ્યું હતું કે શા માટે તેમની સામે અવમાનનાની કાર્યવાહી શરૂ ન કરવી જોઈએ. આ પછી પતંજલિ અને આચાર્ય બાલકૃષ્ણએ એફિડેવિટ આપી માફી માંગી હતી. (Supreme Court on Ramdev)
પતંજલિ આયુર્વેદના એમડી આચાર્ય બાલકૃષ્ણએ સુપ્રીમ કોર્ટમાં એફિડેવિટ દાખલ કરી બિનશરતી માફી માંગી હતી. એફિડેવિટમાં આચાર્ય બાલકૃષ્ણએ કહ્યું હતું કે તેઓ ખાતરી કરશે કે ભવિષ્યમાં આવી જાહેરાતો બહાર ન આવે. તેમણે એમ પણ કહ્યું કે તેમનો હેતુ માત્ર દેશના નાગરિકોને આયુર્વેદિક ઉત્પાદનોનો ઉપયોગ કરીને સ્વસ્થ જીવન જીવવા માટે પ્રેરણા આપવાનો છે.
ગયા વર્ષે નવેમ્બરમાં ચેતવણી આપી હતી
ઈન્ડિયન મેડિકલ એસોસિએશન (આઈએમએ)ના વરિષ્ઠ વકીલ પીએસ પટવાલિયાએ અરજીમાં કહ્યું હતું કે પતંજલિએ દાવો કર્યો હતો કે યોગ અસ્થમા અને ડાયાબિટીસનો `સંપૂર્ણપણે ઈલાજ` કરી શકે છે. ગયા વર્ષે નવેમ્બરમાં સુપ્રીમ કોર્ટે કેન્દ્રને ભ્રામક જાહેરાતો અંગે સલાહ અને માર્ગદર્શિકા જારી કરવાનો આદેશ આપ્યો હતો. બેન્ચે પતંજલિ આયુર્વેદ અને તેના અધિકારીઓને અન્ય દવા પ્રણાલીઓ વિશે મીડિયા (પ્રિન્ટ અને ઇલેક્ટ્રોનિક બંને)માં કંઈપણ ખોટું કહેવા સામે ચેતવણી આપી હતી. કંપનીએ અગાઉ કોર્ટ સમક્ષ પોતાના સોગંદનામામાં આમ ન કરવાનું કહ્યું હતું. ગયા વર્ષે 21 નવેમ્બરના રોજ, કંપનીનું પ્રતિનિધિત્વ કરતા વકીલે સર્વોચ્ચ અદાલતને ખાતરી આપી હતી કે હવેથી કાયદાનું ઉલ્લંઘન થશે નહીં. (Supreme Court on Ramdev)
કંપની વતી એફિડેવિટમાં એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે પતંજલિ ઉત્પાદનોની ઔષધીય અસરનો દાવો કરતું કોઈ અનૌપચારિક નિવેદન અથવા કોઈપણ ફાર્માસ્યુટિકલ સિસ્ટમ વિરુદ્ધ કોઈપણ નિવેદન અથવા જાહેરાત જારી કરવામાં આવશે નહીં. સર્વોચ્ચ અદાલત ઇન્ડિયન મેડિકલ એસોસિએશન (IMA)ની અરજી પર સુનાવણી કરી રહી છે જેમાં રામદેવ પર રસીકરણ અભિયાન અને આધુનિક દવાઓને બદનામ કરવાનું અભિયાન ચલાવવાનો આરોપ લગાવવામાં આવ્યો છે.
શું છે IMAનો આરોપ?
IMAનો આરોપ છે કે પતંજલિએ કોવિડ-19 રસીકરણ સામે બદનક્ષીભર્યું અભિયાન ચલાવ્યું હતું. તેના પર કોર્ટે ચેતવણી આપી હતી કે પતંજલિ આયુર્વેદ દ્વારા કરવામાં આવતી ખોટી અને ભ્રામક જાહેરાતો તાત્કાલિક બંધ કરવામાં આવે. ચોક્કસ રોગોના ઈલાજના ખોટા દાવા કરતી પ્રત્યેક પ્રોડક્ટ માટે રૂ. 1 કરોડ સુધીના દંડની શક્યતા ઊભી થઈ હતી. કોવિડ-19 રોગચાળા દરમિયાન એલોપેથિક ફાર્માસ્યુટિકલ્સ પરની તેમની વિવાદાસ્પદ ટિપ્પણીઓ બદલ IMA દ્વારા દાખલ કરવામાં આવેલા ફોજદારી કેસોનો સામનો કરી રહેલા રામદેવે આ કેસ રદ કરવા માટે સુપ્રીમ કોર્ટમાં અરજી કરી હતી.
કોર્ટે કેન્દ્ર અને IMAને નોટિસ જારી કરી અને સુનાવણીની આગામી તારીખ 15 માર્ચ નક્કી કરી. રામદેવ પર ભારતીય દંડ સંહિતાની કલમ 188, 269 અને 504 હેઠળ સોશિયલ મીડિયા પર તબીબી સમુદાય દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાતી દવાઓ વિશે ભ્રામક માહિતી ફેલાવવા બદલ કેસ કરવામાં આવ્યો છે.