02 June, 2023 03:06 PM IST | Mumbai | Gujarati Mid-day Online Correspondent
પ્રતીકાત્મક તસવીર
કર્ણાટક હાઈકોર્ટે (Karnataka High Court)એક આદેશમાં કહ્યું છે કે હવે સમય આવી ગયો છે કે કેન્દ્ર સરકાર નેક્રોફિલિયાને ગુનો બનાવવા માટે કાયદામાં સુધારો કરે. કોર્ટે કેન્દ્ર સરકારને આઈપીસી કલમ 377માં સુધારો કરવા અથવા નેક્રોફિલિયાને અપરાધ બનાવવા માટે અલગ દંડની જોગવાઈ દાખલ કરવા વિનંતી પણ કરી હતી. મામલો મૃતદેહ સાથે બળાત્કાર(sexual assault on the dead body )નો છે. મૃતદેહ સાથે બળાત્કાર સંબંધી કાયદામાં કોઈ કલમ નથી, તેથી હાઈકોર્ટે આ કેસમાં આરોપીઓને નિર્દોષ છોડવા પડ્યા હતા. જસ્ટિસ બી. વીરપ્પા અને જસ્ટિસ ટી. વેંકટેશ નાઈકની આગેવાની હેઠળની ડિવિઝન બેન્ચે જણાવ્યું હતું કે, `કેન્દ્ર સરકારને મૃતકના શરીરની ગરિમાનું રક્ષણ કરવા આઈપીસીની જોગવાઈઓમાં સુધારો કરવાની ભલામણ કરવામાં આવે છે.` ભારતના બંધારણના અનુચ્છેદ 21 હેઠળ વિચારણા મુજબ વ્યક્તિના જીવનના અધિકારમાં 6 મહિનાની અંદર તેના મૃતદેહનો અધિકાર શામેલ છે.
હત્યા અને બળાત્કારનો આ મામલો 25 જૂન 2015નો છે. આરોપી અને પીડિતા બંને તુમકુર જિલ્લાના એક ગામના હતા. આરોપીએ મહિલાની હત્યા કરી હતી અને પછી તેની લાશ સાથે શારીરિક સંબંધો બાંધ્યા હતા. જો કે, કોર્ટે તેને ભારતીય દંડ સંહિતાની કલમ 302 હેઠળ સખત આજીવન કેદની સજા ફટકારી હતી અને 50,000 રૂપિયાનો દંડ પણ ફટકાર્યો હતો.
મૃત શરીરને વ્યક્તિ ગણી શકાય નહીં
જસ્ટિસ બી વીરપ્પા અને જસ્ટિસ વેંકટેશ નાઈક ટીની બેંચે 30 મેના રોજ આપેલા આદેશમાં કહ્યું હતું કે, “આરોપીના મૃત શરીર સાથે શારીરિક સંબંધો હતા. શું તે ભારતીય દંડ સંહિતાની કલમ 375 અથવા 377 હેઠળ અપરાધની શ્રેણીમાં આવે છે? કલમ 375 અને 377નો કાળજીપૂર્વક અભ્યાસ એ સ્પષ્ટ કરે છે કે નશ્વર દેહને મનુષ્ય કે વ્યક્તિ ગણી શકાય નહીં.`
આ પણ વાંચો: દેવું ચૂકવવા વ્યક્તિએ પોતાના અપહરણનું કાવતરું ઘડ્યું, પરિવાર પાસે માંગી ખંડણી
બેન્ચે આદેશમાં કહ્યું, "તેથી ભારતીય દંડ સંહિતાની કલમ 375 અથવા કલમ 377 ની જોગવાઈઓ લાગુ થશે નહીં...." હાઈકોર્ટે યુકે અને કેનેડા સહિતના કેટલાક દેશોના ઉદાહરણો ટાંક્યા છે, જ્યાં મૃતદેહો સાથે શારીરિક સંબંધો અને મૃતદેહો સાથેના ગુનાઓ સજાપાત્ર ગુનો છે અને ભારતમાં પણ આવી જોગવાઈઓ લાવવી જોઈએ.
હાઈકોર્ટે આ આદેશ આપ્યો છે
કોર્ટે રાજ્ય સરકારને એ પણ સુનિશ્ચિત કરવાનો આદેશ આપ્યો છે કે તમામ સરકારી અને ખાનગી હોસ્પિટલના શબઘરોમાં છ મહિનાની અંદર સીસીટીવી કેમેરા લગાવવામાં આવે જેથી મૃતદેહો સામેના ગુનાઓ અટકાવી શકાય. તેણે મોર્ગોનું યોગ્ય નિયમન અને સ્ટાફને સંવેદનશીલ બનાવવાની પણ ભલામણ કરી હતી.