03 May, 2024 07:59 PM IST | Mumbai | Gujarati Mid-day Online Correspondent
પ્રતીકાત્મક તસવીર
બૃહન્મુંબઈ મહાનગર પાલિકા (Brihanmumbai Municipal Corporation)ના ડેટા પરથી જાણવા મળ્યું છે કે શહેરમાં પાછલા મહિનાની સરખામણીમાં એપ્રિલમાં ગેસ્ટ્રોએન્ટેરિટિસ અથવા પેટના ફ્લૂ (Mumbai Heatwave)ના કેસોમાં 44 ટકાનો વધારો જોવા મળ્યો છે. અહેવાલો મુજબ, શહેરમાં એપ્રિલમાં સરેરાશ દરરોજ ગેસ્ટ્રોના 31 કેસ નોંધાયા હતા. તે નોંધવું યોગ્ય છે કે આમાંના મોટાભાગના દૂષિત ખોરાક અથવા પાણીના વપરાશને કારણે થાય છે.
ખાનગી હૉસ્પિટલો (Mumbai Heatwave)માં પણ અગાઉના મહિનાની તુલનામાં એપ્રિલમાં દર્દીઓની મુલાકાતમાં 20 ટકાનો વધારો થયો છે. મુંબઈની એપોલો સ્પેક્ટ્રા હૉસ્પિટલ દ્વારા બહાર પાડવામાં આવેલા તાજેતરના આંકડા અનુસાર, છેલ્લા બે મહિનામાં અંદાજે 15 પુખ્ત વયના લોકો અને 25 બાળકોને ગેસ્ટ્રો/પેટ ફ્લૂ હોવાનું નિદાન થયું છે. તાપમાનમાં વધારો (Mumbai Heatwave) થતાં અને બહારના ખોરાકનો વપરાશ વધુ પ્રચલિત થતાં આ સંખ્યાઓ વધુ વધી શકે છે.
આ સ્પાઇક પાછળના કારણ પર ભાર મૂકતા ડૉ. વિભોર બોરકરે, પેડિયાટ્રિક્સ ગેસ્ટ્રોએન્ટેરોલોજિસ્ટે મુંબઈ લાઇવને જણાવ્યું કે, “આ અચાનક વધવા પાછળનું પ્રાથમિક ગુનેગાર દૂષિત ખોરાક અને પાણીના સ્ત્રોતોની સાથે સ્ટ્રીટ સાઇડ ખાદ્યપદાર્થો અને પીણાઓનો વપરાશ હોવાનું જણાય છે. દૂષિતતા વિવિધ તબક્કામાં થઈ શકે છે, જેમાં ખાદ્યપદાર્થોની તૈયારી, સંગ્રહ અથવા ફક્ત ધોયા વગર અથવા અસ્વચ્છ હાથથી ખોરાક લેવાથી થાય છે.”
નોંધનીય છે કે ગેસ્ટ્રોએન્ટેરિટિસનું વલણ જાન્યુઆરીથી સતત વધી રહ્યું છે, જ્યારે 536 કેસ નોંધાયા હતા. આ ફેબ્રુઆરીમાં અંદાજે 14.18 ટકા વધીને 612 પર પહોંચી ગયું છે. દરમિયાન માર્ચમાં આશરે 4.08 ટકાનો થોડો વધારો જોવા મળ્યો, જેનાથી કેસની સંખ્યા 637 થઈ ગઈ છે. જોકે, સૌથી નોંધપાત્ર વધારો એપ્રિલમાં થયો હતો, જેમાં 43.81 ટકાના નોંધપાત્ર વધારા સાથે 916 કેસ નોંધાયા હતા.
તુલનાત્મક વિશ્લેષણ આપતાં બોરકરે જણાવ્યું હતું કે, “આ વર્ષે ગેસ્ટ્રો/પેટના ફ્લૂના કેસોમાં નાટ્યાત્મક વધારો જોવા મળ્યો છે, જેનું મુખ્ય કારણ શહેરમાં ગરમીના મોજાને લીધે છે. રોગચાળા-પ્રેરિત લોકડાઉન સમયગાળા સાથેનો વિરોધાભાસ પાછલા વર્ષોમાં ધીમે-ધીમે પ્રતિબંધોને હળવા કરવાથી સ્પષ્ટ થાય છે, વ્યક્તિઓએ મુસાફરી, રજાઓ અને જમવાનું સહિતની તેમની દિનચર્યાઓ ફરી શરૂ કરી છે.”
જેમ-જેમ મુંબઈ સળગતી ગરમી સાથે આગળના પડકારો માટે પોતાની જાતને તૈયાર કરે છે, આરોગ્ય અધિકારીઓ યોગ્ય સ્વચ્છતા જાળવવા, જ્યારે પણ શક્ય હોય ત્યારે બહારના ખોરાકને ટાળવા અને ખાદ્યપદાર્થોનું સંચાલન અને સંગ્રહ કરવાની જાગ્રત પદ્ધતિઓ સુનિશ્ચિત કરવા જેવા નિવારક પગલાંના નિર્ણાયક મહત્ત્વ પર ભાર મૂકે છે. આ બેક્ટેરિયલ અને સૂક્ષ્મજીવાણુ-સંબંધિત બીમારીઓના જોખમને ઘટાડવા માટે છે, સખત ખાદ્ય સ્વચ્છતા પ્રથાઓ જાળવવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂકે છે.