Mumbai Local ટ્રેનમાં ઢોરની જેમ પ્રવાસ કરતાં લોકો જોઇને શરમ આવે છેઃ બૉમ્બે HC

મુંબઈની લોકલ યાત્રાની સ્થિતિ ખૂબ જ દયનીય છે અને જ્યારે ત્યાં પ્રવાસીઓના જીવ જઈ રહ્યા છે તો તમારે એસી લોકલનું સમર્થન ન કરવું જોઈએ અને અહીં પ્રવાસીઓની વધતી સંખ્યા પર કૉર્ટે રેલવે પ્રશાસનને આડે હાથ લીધા છે.

મુંબઈ લોકલ ટ્રેનમાં ભીડ (ફાઈલ તસવવીર)

મુંબઈની લાઈફલાઈન માનવામાં આવતા રેલવે પ્રવાસ દરમિયાન મુખ્ય રૂપે ઉપનગરીય રેલવે પ્રવાસ દરમિયાન ભીડ અને આ પ્રકારના કારણો થકી થનારા મૃત્યુની વધતી સંખ્યા પર બૉમ્બે હાઈકૉર્ટે કડક વલણ દર્શાવ્યું છે. મુંબઈની લોકલ યાત્રાની સ્થિતિ ખૂબ જ દયનીય છે અને જ્યારે ત્યાં પ્રવાસીઓના જીવ જઈ રહ્યા છે તો તમારે એસી લોકલનું સમર્થન ન કરવું જોઈએ અને અહીં પ્રવાસીઓની વધતી સંખ્યા પર કૉર્ટે રેલવે પ્રશાસનને આડે હાથ લીધા છે.

રેલવે પ્રશાસનને આડે હાથ લીધા
જસ્ટિસ દેવેન્દ્ર કુમાર ઉપાધ્યાય અને જસ્ટિસ અમિત બોરકરની બેન્ચે બુધવારે રેલવે પ્રશાસનને આડે હાથ લીધું હતું અને સ્પષ્ટ ચેતવણી આપી હતી કે મુંબઈ લોકલની ખરાબ સ્થિતિ માટે રેલવેના વરિષ્ઠ અધિકારીઓને પણ જવાબદાર ઠેરવી શકાય છે.

કોર્ટની આ ગુસ્સે ભરેલી પ્રતિક્રિયાને તાત્કાલિક સંજ્ઞાન લેતા રેલવે પ્રશાસને કહ્યું છે કે રેલવે પ્રશાસન આ આધાર પર તેની જવાબદારીમાંથી છટકી શકે તેમ નથી કે અમુક વસ્તુઓના મર્યાદિત પુરવઠાને કારણે મુસાફરોની સંખ્યા વધી રહી છે, એટલે કે મુસાફરોને મંજૂરી નથી. મુસાફરી કરવાની ફરજ પડી રહી છે. બોમ્બે હાઈકોર્ટે પણ રેલવેને આ અંગે સંજ્ઞાન લેવાનો આદેશ આપ્યો હતો.

બોમ્બે હાઈકોર્ટે રેલવેને સવાલ કર્યો કે શું તે લોકલ ટ્રેનોમાં થતા મૃત્યુને રોકવામાં સફળ રહી છે. કોર્ટે કહ્યું કે મુસાફરોને જાનવર કરતાં પણ ખરાબ સ્થિતિમાં મુસાફરી કરવી પડે છે. મુખ્ય ન્યાયાધીશ દેવેન્દ્ર કુમાર ઉપાધ્યાય અને ન્યાયમૂર્તિ અમિત બોરકરે કહ્યું કે આ તમારી જવાબદારી અને ફરજ છે. લોકોના જીવ બચાવવા માટે તમારે કોર્ટના નિર્દેશો પર નિર્ભર ન રહેવું જોઈએ. તેમણે એક જાહેર હિતની અરજીની સુનાવણી દરમિયાન આ વાત કહી. પિટિશનમાં લોકલ ટ્રેન સેવાઓ પર મૃત્યુના સંભવિત કારણો અને પરિસ્થિતિનો સામનો કેવી રીતે કરવો તે અંગે સૂચનો આપવામાં આવ્યા હતા. ચીફ જસ્ટિસે કહ્યું કે મને શરમ આવે છે. જે રીતે મુસાફરોને લોકલ ટ્રેનમાં મુસાફરી કરાવવામાં આવે છે.

ટોક્યો પછી મુંબઈ સૌથી વ્યસ્ત
અરજીમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે મુંબઈ ઉપનગરીય રેલવે ટોક્યો પછી વિશ્વની બીજી સૌથી વ્યસ્ત રેલવે છે. પરંતુ અહીં દર વર્ષે 2,000 થી વધુ મૃત્યુ થાય છે. તેમાંથી 33.8 ટકા મૃત્યુ પાટા પર થાય છે. તેણે એમ પણ કહ્યું કે જ્યારે મુસાફરોની સંખ્યામાં ભારે વધારો થયો છે, ત્યારે રેલ્વે સ્ટેશનો પરનું ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર જૂનું અને જર્જરિત છે. અરજદાર યતિન જાધવ તરફથી હાજર રહેલા એડવોકેટ રોહન શાહ અને સુરભી પ્રભુ દેસાઈએ દલીલ કરી હતી કે રેલવે ટ્રેક ક્રોસ કરતી વખતે ટ્રેનમાંથી પડી જવાથી અથવા પ્લેટફોર્મ અને ટ્રેન વચ્ચે લપસી જવાને કારણે થતા મૃત્યુને અપ્રિય ઘટનાઓ ગણાવીને અટકાવે છે.

લોકલ દ્વારા પ્રવાસ એટલે યુદ્ધ
શાહે કહ્યું કે નોકરી કે કોલેજ જવા માટે બહાર જવું એ યુદ્ધના મેદાનમાં જવા જેવું છે. તેમણે સમાચાર અહેવાલો પણ રજૂ કર્યા જેમાં કલ્યાણ સ્ટેશન પર ટ્રેનમાં ચઢવા માટે નાસભાગ જેવી સ્થિતિનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો હતો. પશ્ચિમ રેલ્વેના વકીલ સુરેશ કુમારે જણાવ્યું હતું કે 2008 થી તેઓએ અગાઉની પીઆઈએલમાં આપવામાં આવેલા નિર્દેશોનું પાલન કર્યું છે, જેમાં રેલવે માટે માર્ગદર્શિકા છે. આમાં પ્લેટફોર્મ-ટ્રેન ગેપ રિપેર કરવાનો સમાવેશ થાય છે અને HC લેવાયેલા પગલાંથી સંતુષ્ટ છે.

રેલવે તરફથી પૂછવામાં આવેલા પ્રશ્નો
આ પછી ન્યાયાધીશોએ પૂછ્યું કે શું રેલવે ટ્રેનમાંથી પડવા અને તેના કારણે થતા મૃત્યુને રોકવામાં સફળ રહી છે? તેમણે કહ્યું કે પશ્ચિમ રેલવે દરરોજ 33 લાખ મુસાફરોનું વહન કરે છે તેવું કહીને બચી શકે નહીં. ચીફ જસ્ટિસે કહ્યું કે તમારે તમારો દ્રષ્ટિકોણ અને વિચાર બદલવો પડશે. આ વખતે અમે અધિકારીઓને જવાબદાર બનાવવાના છીએ. તમે માનવ મુસાફરોને ઢોરની જેમ વહન કરી રહ્યા છો અથવા કદાચ તેનાથી પણ ખરાબ.

કોર્ટે આદેશમાં શું કહ્યું?
આદેશમાં, કોર્ટે કહ્યું કે અરજીમાં ઉઠાવવામાં આવેલા મુદ્દા પર તમામ સંબંધિત, ખાસ કરીને રેલ્વે બોર્ડના સભ્યો અને પ્રાદેશિક સુરક્ષા કમિશનરો સહિત ઉચ્ચ સત્તાવાળાઓએ તાત્કાલિક ધ્યાન આપવાની જરૂર છે. કોર્ટે પશ્ચિમ રેલવે અને મધ્ય રેલવેના જનરલ મેનેજરોને પીઆઈએલના જવાબમાં સોગંદનામું દાખલ કરવા અને અકસ્માતોને રોકવા માટે લેવાયેલા પગલાંની યાદી આપવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો. પ્રતિસાદ પ્રાપ્ત કર્યા પછી, હાઈકોર્ટ મુંબઈમાં દૈનિક ટ્રેન પેસેન્જર મૃત્યુના પડકારને પહોંચી વળવા પગલાં સૂચવવા માટે કમિશનરો/નિષ્ણાતોની સમિતિની રચના કરવાનું વિચારી શકે છે.